کودکان را به کتاب خواندن علاقمند کنیم

چگونه کودکان را به کتاب خواندن علاقه مند کنیم؟

کتاب خواندن برای همه افراد مهم است اما برای کودکان مهم تر است. چرا که در سنین کودکی میتوان انسانها را به کتاب خواندن علاقه مند کرد. اما چگونه کودکان را به کتاب خواندن علاقمند کنیم؟

سرانه مطالعه در ایران

در آخرین  گزارش مرکز آمار ایران که با بررسی ۶۲ هزار و ۵۶۰ خانوار انجام شده، سرانه مطالعه در ایران ۱۶ دقیقه و ۳۲ ثانیه است. بر اساس همین  آمار، ایرانی‌های بالای ۱۵ سال به‌طور متوسط در طول ماه ۸ ساعت و ۱۸ دقیقه مطالعه می‌کنند. مردم هندوستان همچنان بر اساس آمار منتشر شده ی کشور هند بالاترین سهم مطالعه در جهان را دارند. هندی ها به طور متوسط هر هفته ۱۰ ساعت و ۴۲ دقیقه مطالعه دارند.

مطالعه و مفهوم آن چیست؟

بخش عمده تفاوت آمارها در مورد  میزان مطالعه بعلت تعاریف متعدد از مفهوم مطالعه می باشد. از انواع مطالعه در این بخش به سه نوع آن بسنده می نماییم .

1_ مطالعه عمومی، مطالعه‌ای که به دلایل مختلفی مانند کسب دانش، انتقال تجربه و سرگرمی انجام می شود .

2_ مطالعه کاری: مانند خواندن کتاب راهنمای تعمیرات وسایل منزل که جزو سرانه مطالعه محسوب نمی‌گردد،

3_ درس خواندن : مطالعه  کتاب‌های درسی و کمک آموزشی  که نباید جزو سرانه مطالعه یا کتابخوانی محسوب  گردد.

قاعدتاً بچه‌ها با کتاب‌های درسی باسواد می‌شوند، ولی فرهیخته نمی‌شوند ، مطالعه باید معطوف به هدف و برنامه ریزی برای یک منظور خاص باشد.

 چرا سرانه مطالعه در ایران پایین است

پایین بودن سرانه مطالعه در ایران علل مختلفی دارد که در ذیل  به چند دلیل از دلایل متعدد آن اشاره می نماییم :

1_ تحولات بین المللی: ظهور رسانه‌های رقیب مانند ماهواره ، اینترنت وصورت های  جدید فناوری. همه این‌ها به‌عنوان رقیب کتاب عمل می‌کنند و فرصت کتابخوانی را محدود می نمایند.

2_ نگرش خانواده‌ها، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها به آموزش : نظام مدرک‌گرایی تک کتابی. یعنی برای کسب مدرک باید کتاب خاصی در همه کشور مطالعه ‌شود.
3_ فقر و نابرابری اقتصادی : جامعه آماری جهت رفع نیاز‌های اولیه زندگی تلاش می نماید و جمع کثیری از جامعه هدف  امکان پرداختن به کتاب و مطالعه را  ندارند.

4_از دیگرعوامل عدم اقبال به کتاب خوانی در کشور ما بی توجهی به آموزش والدین و کودکان برای توجه به مطالعه بیشتر است . کودکانی که ترغیب و تشویق به مطالعه نمی شوند و والدینی که نمی دانند چگونه کودکان خود را ترغیب و تشویق به مطالعه نمایند. با تهیه کتابهای مناسب از فروشگاه های کتاب میتوانیم شروع کنیم.

 

در ادامه این مقاله قصد داریم راهکارهای چگونه کودکان را به کتاب خواندن علاقمند کنیم؟ را مرور نماییم:

1_ از خودمان شروع کنیم

اولین رفتاری که کودکان می آموزند تکرار اعمال والدین است، لذا برای داشتن یک کودک کتابخوان، نیاز است که اول از خودمان شروع کنیم. چگونه  می‌توان از کودکی که دور از کتاب بزرگ می‌شود،‌ امید داشت تا در آینده  به مطالعه علاقه‌مند شود. اشتیاق  خود به مطالعه را با در دست گرفتن کتاب، به او نمایش دهید. کودک شما رفتار شما را تقلید خواهد کرد، به او  اجازه دهید  تظاهر به خواندن کتاب نماید.

2_ مطالعه جمعی

به صورت جمعی کتابخوانی را امتحان کنید. همراه با  کودکتان یا سایر بچه‌ها کتاب‌هایی را بخوانید. اجازه بدهید او از همراهی شما و دوستانش لذت ببرد. این شاید یکی از مهمترین راهکارها است تا کودکان را به کتاب خواندن علاقمند کنیم.

3_به کودک خود فرصت بدهید

به کودکانی که به کتاب علاقه‌ای ندارند یا از کتاب متنفرند، فرصت بدهید . خونسرد باشید  و با آرامش رفتار نمایید . برای ترغیب  او به مطالعه و کتاب ابا علایق او آشنا شوید و سپس کتاب‌هایی با موضوعات مورد علاقه اش برای او تهیه کنید.تا از مشاهده و خواندن آن توسط شما  لذت ببرد.

4_ شرکت در مسابقات کتابخوانی

برگزاری مسابقه کتابخوانی حس رقابت را در میان  آنها برمی‌انگیزد و آنها را تشویق به مطالعه می نماید

5_ در مورد موضوعات مطرح شده در کتاب سئوال بپرسید

جهت افزایش درک و بینش فرزندتان درباره موضوعات مطرح شده در کتاب سئوالاتی طرح کنید. از او بپرسید: به کدام شخصیت بیشتر علاقه مند است ؟ درادامه چه اتفاقاتی رخ خواهد داد؟ با همزاد پنداری با شخصیت محبوب کتاب  در صورت مواجهه با مشکلات او چه خواهد کرد؟ با گفتگو درباره موضوعات کتاب او را به مطالعه بیشتر تشویق نمایید.

 

 

6_ هدیه کتاب

برای ادامه روند تشویق فرزندان به کتاب خوانی برایشان هدیه‌ای در نظر بگیرید. از دادن کتاب به عنوان هدیه تولد یا مناسبت های دیگر خودداری نمایید . از کتاب در کنار سایر هدایا  درمناسبت ها استفاده کنید .

7_ در صورت مساعد بودن شرایط کتاب را با صدای بلند بخوانید

خواندن با صدای بلند هم اجتماعی و هم آموزشی است. همچنین آن ها روش درست ادا کردن کلمات را می آموزند .

8_استفاده از کتاب هایی که فیلم آن ها ساخته شده است

کتاب هایی را که فیلم آن ها ساخته شده است برای کودکتان تهیه نمایید و پس از مطالعه  به تماشای فیلم اقدام کنید . بعد از مشاهده در مورد نکات اشتراک و تفاوت فیلم و کتاب‌ گفتگو کنید.

9_ کتاب صوتی

هر چند استفاده از کتاب صوتی برای کودکان باعث عدم آشنایی آن ها با شکل صحیح نوشتن و ادا کردن کلمات می گردد لکن گوش دادن به کتاب‌های صوتی نیز نوعی مطالعه محسوب می‌ گردد  و به کودکان کمک می‌کند تا علاقه‌مند به کتاب شوند.

10_ انتخاب و خرید کتاب مناسب

ابتدا کتاب‌هایی را انتخاب کنید که تصاویری واضح، ساده و رنگی داشته باشند.فراموش نکنیم  کودکان ابتدا از طریق تصاویرارتباط برقرار می نمایند. بهتر است درهر صفحه ، یک یا دو تصویر بدون جزییات وجود داشته باشد. با رشد کودکان کتاب‌های متنوع‌تری برایشان  تهیه کنید. کتاب‌هایی با تصاویر مختلف و جزئیات بیشتر. کتاب هایی  را انتخاب کنید که مناسب با سن و جنس و روحیات کودکا باشد. کتاب‌هایی در اندازه و شکل‌های مختلف اما دقت کنید چه کتابی و با چه محتوایی برای کودکتان انتخاب  می‌کنید.  از آنجا که کتابخانه ‌ها و کتاب ‌فروشی‌ها کتاب ‌هایی با طراحی و رنگ های متفاوت ارائه می نمایند لذا به دلایل مشابه  برای بچه‌ها جذاب هستند و توجه آن‌ها را جلب می‌ نمایند ، توصیه می‌شود هر هفته  یا هر ماه به همراه خانواده به شهر کتاب ، باغ کتاب یا سایر کتاب‌فروشی‌ها مراجعه نموده و سعی کنید کتاب هایی با علاقه ، سلیقه  و پیشنهاد کودکتان تهیه نمایید .  با تکرار رفت ‌وآمد به این اماکن قطعاً کودکان شما هم به کتاب و کتاب‌خوانی علاقه‌ مند خواهند شد.

 

در نهایت کودکان از اطرافیان و بخصوص پدر و مادر خود می اموزند. بنابراین شاید بتوان گفت بهترین راهکار برای اینکه کودکان را به کتاب خواندن علاقمند کنیم، این است که خودمان کتاب بخوانیم.

 

 

مدیر سایت