تحول گفتمان در گزارش واقعه کربلا (با تکیه بر آثار فارسی تانیمه اول قرن دهم ه.ق.)

در فاصله زمانی قرن چهارم تا دهم هـ.ق، در منطقه وسیعی که به عنوان جغرافیای فرهنگی ایران شناخته شده و مهم ترین شاخصه آن، رواج زبان فارسی بود، نگاشته ها و سروده های فراوانی درباره واقعه کربلا پدیدار شد که هر یک به گونه ای، به ثبت یا انعکاس رویداد مذکور پرداخته بودند. این تعدد و تنوع نگارشی، به شکل گیری گفتمان های چندگانه در گزارش واقعه کربلا و تحولات محتوایی این گفتمان ها در دوره زمانی یادشده انجامید. به منظور شناخت دقیق ابعاد این تحولات، مفاهیم مندرج در گزارش های مورد بررسی، با بهره گیری از روش تحلیل محتوا و با تکیه بر تجزیه زبانی (واژه ها، اصطلاحات، عبارات، و جملات) کمّی سازی شده و در پایان مورد تحلیل تاریخی-محتوایی قرار گرفت. نتایج گویای روند صعودی نسبتاً پیوسته تمایل به گفتمان های غیر تاریخی در قرون مورد نظر و هژمونیک (مسلط) شدن گفتمان عاطفی، در گزارش های فارسی واقعه کربلا است.