مبانی فلسفی و اجتماعی سکولاریسم و مدرنیسم: چالش هایی در حوزه ی معرفت دینی

موضوع محوری در این کتاب چالش در حوزه معرفت دینی و ارتباط آن با مدرنیسم است که در آن میان سکولاریسم، نقشی بنیادین دارد. عموم اندیشه ورزان بر این باورند که سکولاریسم همزاد با تفکر غیر دینی و مدرنیسم است. به منظور بحث پیرامون سکولاریسم و نیز پیوند آن با مدرنیسم و فرهنگ غربی، نخست شرحی درباره سیر تحول اندیشه دینی طی قرون وسطی به ویژه رنسانس و عصر روشنگری داده شد، آنگاه موضوع سکولاریسم و علل ظهور آن و جنبش نوزایی دینی و افول سکولاریسم بیان شد. یکی از مباحث بحث برانگیز در حوزه کلام نوین موضوع معرفت دینی، عصری و فراعصری بودن آن است. موضوع دیگر تکثرگرایی دینی است. در این کتاب تلاش شده است ضمن بیان مبانی سکولاریسم و مدرنیسم، تبیین پلورالیسم دینی، هرمنوتیک و نظریه عصریت و نیز قرائت های مختلف از دین نسبت این آراء با اندیشه اسلامی روشن شود.

فهرست این کتاب بصورت زیر است:
پیشگفتار
مقدمه
بخش اول
زمينه هاي تاريخي و فكري ـ فرهنگي
فصل اول
قرون وسطي
تأثير تمدن اسلامي
فلسفۀ مدرسی (اسکولاستیک)
ارسطوگرايي و آثار آن
پيدايش تفكر تجربي
دستگاه تفتيش عقايد (انکيزيسيون )
فصل دوم
رنسانس تا عصر حاضر
رنسانس
نهضت ادبي رنسانس
نهضت اصلاح ديني
قرن هفدهم
فلاسفۀ اين عصر
الهيات در قرن هفدهم
الهيات طبيعي
خداوند همچون فرضيه اي قابل بحث
فصل سوم
عصـر روشنگـري
فيلسوفان عصر روشنگري
ويژگي بارز حكومت ها در اين عصر
علم در عصر روشنگري
آراء رايج در اين عصر
خدا و طبيعت در قرن هجدهم
مذهب تعقّلي
كمال پذيري انسان به مدد عقل
نهضت رمانتيسم
بازتاب هاي فلسفي در عصر روشنگري
علم و دين دو حوزۀ جداگانه در فلسفۀ كانت
اخلاق و دین در فلسفۀ کانت
قـرن نوزدهـم
زيست شناسي و الهيات در قرن نوزدهم
جایگاه انسان در نظريۀ تكامل
بخش دوم
سکـولاریـسم
فصل چهارم
مكاتب مؤثر در پيدايش سكولاريسم
اومانيسم
اخلاقيات از ديدگاه اومانيسم
ليبراليسم
داروينيسم اجتماعي
امپرياليسم
سوسياليسم ، كمونيسم
ناسيوناليسم
پوزيتيويسم ( مکتب تحصّلی)
آگوست کنت
ادوار سه گانۀ تاريخي و دین انسانیت
نقد و نظر
فصل پنجم
سكولاريسم و دورنمای آن
سكولاريزاسيون
پیشینه سكولاريسم
سكولاريسم به عنوان يك نهضت
واكنش اديان در برابر سكولاريسم
شاخص هاي سكولاريسم
علل ظهور سكولاريسم
گسترش سكولاريسم و دورنماي آن
جنبش های نوزایی دینی و افول سکولاریسم
هانتینگتون
اینگلهارت
پیتر برگر
تیلور
نقد فلسفي سكولاريسم
سكولاريسم و اسلام
دلايل دين زدايي از منظر سكولاریسم و پاسخ به آن
سکولاریسم پدیده ای غربی
عدم دوگانگی قدرت در اسلام
خدا و طبیعت در اسلام
وظيفۀ ما در رويارويي با تمدن جدید
بخش سوم
مدرنیسم
فصل ششم
مدرنيته و مدرنیسـم
مدرن، مدرنيته و مدرنيسم
رویدادهای زمینه ساز مدرنیته
ادوار تاریخی
تحولات دوران مدرنیسم
مدرنيسم و ديانت
مباني فلسفي و كلامي اخلاق مدرن
دين از منظر جامعه شناسي
کارل مارکس
امیل دورکیم
ماکس وبر
بحران در حوزۀ علوم تجربي
عدم قطعیت در علم
مدرنيته در بوتۀ نقادي
فصل هفتم
سـنـت و مـدرنيسـم
سنت و نگاه نمادين به جهان
قداست زدايي از معـرفت
معرفت قدسي
بخش چهارم
مدرنیسم و معرفت دینی
فصل هشتم
هرمنوتیک
هرمنوتیک رمانتیک
شلایرماخر
ویلهلم دیلتای
هرمنوتیک فلسفی
هایدگر
گادامر
نقد و نظر
هرمنوتیک و قرائت های مختلف از دین
نقدی بر قرائت های مختلف از دین
حجیت ظواهر کلام
نظریۀ عصری بودن دین
نقدي بر نظريۀ عصريت
اسلام و هرمنوتیک
فصل نهم
پلوراليسـم ديني
كثرت گرايي ديني
ابعاد مختلف کثرت گرایی دینی
جان هیک و کثرت گرایی دینی
نظریة بازی های زبانی ویتگنشتاین
انحصارگرايي ديني
کارل بارث
شمول گرايي ديني
مبانی معرفت شناختی پلورالیسم دینی
واقعیت مطلق امری غیر قابل شناخت
وحدت اديان آسماني و تفاوت شرایع
صراط مستقیم و نه صراط هاي مستقيم
نقد و نظر
نتيجه
منابع