توان بخشی کودکان با نیازهای ویژه – با تأکید بر مداخلات تحول محور

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی بیش از 200 میلیون کودک با نوعی از ناتوانی در جهان زندگی می کنند. این کودکان در صورت بهره مندی از امکانات و خدمات توانبخشی و آموزش ویژه می توانند به استقلال نسبی در زندگی و فعالیت های روزمره دست یابند.این هدف تنها با به کارگیری خدمات متخصصان مجرب، تعدیل و مناسب سازی روش های آموزشی و محیط پیرامونی، به کارگیری ابزارهای کمکی و از همه مهمتر، آموزش والدین امکانپذیر است. در این میان، شناسایی بهنگام ناتوانی، آثار آن را بر حیطه های مختلف تحولی پدیدار میسازد و امکان مداخله ای مؤثر و کارآمد را فراهم می کند.نویسنده کوشیده است با ارائه شاخص های تحولی در حیطه های مختلف رشد روان شناختی و به کارگیری اقدامات مناسب آموزشی و نیز طبقه بندی و ارائه رویکردها و روش های رایج توانبخشی گام مؤثری در جهت توانبخشی کودکان بردارد.

فهرست این کتاب بصورت زیر است:
پیشگفتار
فصل اول: توان بخشی تأخیرهای رشدی کودکان
توان بخشی تأخیر های رشدی
شاخص های رشد حرکتی درشت
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های حرکتی درشت
شاخص های رشد حرکتی ظریف
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های حرکتی ظریف
شاخص های رشد مهارت های حسی ـ حرکتی
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های حسی ـ حرکتی
شاخص های توان جسمانی
اقدامات، آموزش و توان بخشی توان جسمانی
شاخص های مهارت های حرکتی عمومی
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های حرکتی عمومی
شاخص های مهارت های شخصی
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های شخصی
شاخص های مهارت های بهداشتی
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های بهداشتی
شاخص های تغذیه ای در کودکان
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های تغذیه ای
شاخص های مراقبت از خود
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های مراقبت از خود
شاخص های رعایت قوانین و ایمنی
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های مرتبط با رعایت قوانین و ایمنی
رشد اجتماعی و عاطفی
شاخص های رشد اجتماعی و هیجانی
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های اجتماعی و هیجانی
شاخص های درخواست کمک و مساعدت
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های درخواست کمک
شاخص های دوستی با همسالان
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های دوستی با همسالان
شاخص های همکاری با همسالان
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های همکاری با همسالان
شاخص های تعامل و گفتگوی مثبت و نتیجه بخش
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های تعامل و گفتگوی مثبت و نتیجه بخش
شاخص های آگاهی از رفتار خود و تبعات آن
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های آگاهی از رفتار خود
شاخص های شرکت سازنده و مؤثر در فعالیت های گروهی
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های شرکت سازنده و مؤثر در فعالیت های گروهی
شاخص های انطباق با شرایط متفاوت اطراف
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های انطباق با شرایط متفاوت اطراف
شاخص های همدلی با دیگران و محیط طبیعی اطراف
اقدامات، آموزش و توان بخشی مهارت های همدلی با دیگران و محیط طبیعی اطراف
فصل دوم: کم توانی ذهنی
تعریف
طبقه بندی کم توانی ذهنی
ارائة خدمات به کودکان کم توان ذهنی
زبان در کودکان کم توان ذهنی
مشکلات تغذیة کودکان کم توان ذهنی
مشکلات خواب کودکان کم توان ذهنی
فصل سوم: افراد با آسیب بینایی
اصطلاحات پزشکی، قانونی و آموزشی نابینایی
حدت بینایی
نابینا
کم بینایی
شیوع آسیب های بینایی
ساختمان چشم
فرایند دیدن
انکسار
تبدیل امواج نوری به تکانه های عصبی
آسیب های بینایی رایج در کودکان
استفاده از حس های بساوشی و جنبشی
بریل
عصای سفید
سگ راهنما
عصای الکترونیک
فناوری حمایتی در محیط های آموزشی
مخصوص افراد کم بینا
مخصوص افراد نابینا
فصل چهارم: افراد با آسیب شنوایی
تأثیر افت شنوایی بر رشد زبان
طبقه بندی افت شنوایی
توان بخشی شنیداری
سمعک
کاشت حلزون شنوایی در کودکان
فصل پنجم: اختلال کاستی توجه/ بیش فعالی
مروری بر اختلال کاستی توجه/ بیش فعالی
ملاک ها و نشانه های تشخیصی اختلال بی توجهی غالب (ADD)
ملاک ها و نشانه های تشخیصی اختلال بیش فعالی غالب (HD)
ملاک ها و نشانه های تشخیصی اختلال کاستی توجه و بیش فعالی (ADHD)
شیوع
سبب شناسی
درمان
الف) دارودرمانی
ب) مداخلات روان شناختی
ج) توان بخشی شناختی کارکرد های اجرایی
فصل ششم: فلج مغزی
توصیف اختلال
سبب شناسی
انواع فلج مغزی
شیوع فلج مغزی
مشکلات همراه
مداخلات درمانی
آسیب های همراه در کودکان با فلج مغزی
منابع