فلسفه مشاء – با تکیه بر اهم آراء ابن سینا

شناسه محصول: s201907-1097 دسته: ,
نقد و بررسی اجمالی

واژه‏ فلسفه ریشه یونانی دارد و برگرفته از کلمه ترکیبی فیلوسوفیا به معنای دوستدار دانش و مرادف پارسی آن لفظ دانش است.مشاء به معنای رونده یا بسیار رونده، عنوان یکی از مکتب های بزرگ فلسفی است.لفظ مشاء همانند کلمه اشراق که بیانگر روش مکتب اشراقی است، نوع نگرش و شیوه مشائیان را بیان نمی ‏کند لیکن کاربرد لفظ مشاء با مشتقات کلمه «تحصیل» نظیر عند المشائین المحصلین و همچنین اهتمام و تأکید فراوان مشائیان برای سودجُستن از عقل و استدلال در مباحث فلسفی، این لفظ را آن چنان دارای شاخصه‏ های انصراف و تبادر معنا از لفظ گردانید که عنوان مشاء به تنهایی منادی بزرگ‏ترین مکتب فلسفی بحثی گردید و بانیان و طرفداران فلسفه مشائی با قرار دادن برهان و قیاس و تبیین واقعیت های جهان هستی بر اساس آموزه ‏های عقلانی، مکتب فلسفی بزرگ و گران سنگی را بنیان نهادند.

فهرست این کتاب بصورت زیر است:
پیشگفتار
درباره ابن سینا
تقسیم بندی علوم
امتیازات تقسیم ابتکاری ابن سینا
ارکان سازنده علوم
موضوع علوم
تمایز علوم
اعراض ذاتی
اعراض غریب
تقسیم علوم به جزئی و کلی
اشتراک علوم
مبادی علوم
پرسش های اساسی
مبادی علم
مسائل علم
ماحصل و مرور
موضوع فلسفه
طرح یک اشکال و پاسخ آن
ماحصل و مرور
بخش اول: الهیات بالمعنی الاعم
درآمدی بر وجود و ماهیت در فلسفه ابن سینا
معنای ماهیت
اهمیت و جایگاه ماهیت در فلسفه
ماهیت در مرتبه ذات
ماحصل و مرور
کلی و جزئی
ادراک کلیات
کلی طبیعی
اعتبارات ماهیت
ماحصل و مرور
معنای وجود
تمایز وجود و ماهیت
مغایرت وجود و ماهیت
عروض وجود بر ماهیت
اشکال شیخ اشراق بر فلسفه مشاء
ماحصل و مرور
احکام وجود
اشتراک معنوی وجود
اصالت وجود
بخش اول
بخش دوم
ماحصل و مرور
تأملی دیگر در باب اصالت و اعتباری بودن وجود و ماهیت
اعتباریت و اصالت ماهیت و وجود در نگاه شیخ اشراق
تحریر محل نزاع
بخش الف
بخش ب
استدلال بر نفی وجود در خارج
جمع بندی و نتیجه گیری
اصالت وجود از نگاه صدرالمتألهین
تقریر عرفانی از اصالت وجود
تقریر فلسفی از اصالت وجود
تشکیک در وجود
اقسام وجود
اقسام علل
ماحصل و مرور
تقسیم موجود به بالذات و بالعرض
ماده و صورت
اثبات هیولای أولی
برهان فصل و وصل
برهان قوه و فعل
اشکال و پاسخ
پیوستگی دایمی ماده با صورت
اثبات صورت نوعیه
تقدم وجودی صورت بر ماده
ایجادگری علت از طریق صورت
سه اشکال
ماحصل و مرور
دیدگاه شیخ اشراق درباره جسم
نفی پیوستگی ماده با صورت
انکار صورت نوعیه
پاسخ اشکالات
ماحصل و مرور
نفس از دیدگاه ابن سینا
تعریف نفس
اثبات نفس
افعال نفس
تعریف ادراک از نظر ابن سینا
انواع ادراک
قوای نفس
جسمانیت حواس باطنی
جسمانی بودن قوه خیال
قوای انسانی
دلایل تجرد نفس
کیفیت بهره مندی نفس از حواس
حدوث نفس
عقل در فلسفة مشاء
براهین اثبات عقل فعال
بخش دوم: الهیات بالمعنی الاخص
پیشگفتار
براهین اثبات واجب الوجود
درآمدی بر برهان امکان و وجوب
طرح یک پرسش
برهان صدیقین
تقریر برهان در کتاب مبدأ و معاد
ویژگی های برهان صدیقین
تقریر برهان در کتاب اشارات و تنبیهات
تقریر برهان در کتاب تعلیقات
اشکالات برهان صدیقین ابن سینا
ماحصل و مرور
برهان امکان و وجوب
تقریر برهان امکان در مبدأ و معاد
برهان حرکت
نیاز حرکت به محرک
محرک و متحرک دو چیزند
حرکت دایمی است
اثبات دوام حرکت
وجود زمان دلیل بر دوام حرکت
جمع بندی برهان حرکت
برهان وسط و طرف
صفات واجب الوجود
درآمدی بر بحث صفات واجب تعالی
صفات خدا از دیدگاه ابن سینا
تقسیم صفات
صفات بار ی تعالی
صفات اضافی و سلبی
تعدد صفات الهی
اتحاد مصداقی و مفهومی صفات
نسبت صفات با ذات از نگاه ابن سینا
ماحصل و مرور
توحید واجب الوجود
اثبات توحید از راه نفی کثرت
اثبات توحید از راه صرف الشی ء
علم الهی
تعریف علم
دیدگاه ابن سینا درباره علم الهی
طرح یک اشکال و پاسخ آن
واکاوی بیشتر پیرامون صور مرتسمه
چگونگی علم خداوند به جزئیات
دیدگاه منتقدان نظریه ارتسام
اشکالات محقق طوسی
اشکالات ملاصدرا بر صور مرتسمه
چکیده سخن
فهم بشری و علم الهی
عنایت الهی
پیش درآمد
پیشینه بحث عنایت الهی
شبهه پارمنیدس
ارسطو و شبهه پارمنیدس
عنایت الهی از دیدگاه ابن سینا
فاعل ایجادی
تعریف و حقیقت عنایت
جمع بندی
قدرت الهی
نزاع درباره قدرت، لفظی است یا معنوی؟
تفاوت علم و قدرت
ماحصل و مرور
منابع

مشخصات کلی
سایر مشخصات
تعداد صفحات

نویسنده

ناشر

شماره چاپ

تاریخ چاپ

شابک

موضوع

پرسش و پاسخ

    برای ثبت پرسش، لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید

    نقد و بررسی