نظریه بازار و کاربرد آن برای منابع انرژی پایان پذیر

انرژی یکی از عوامل تولید است که با عوامل دیگر تولید مانند نیروی کار و سرمایه ترکیب شده و محصول ملی را به وجود می آورد. در جوامع صنعتی، سهم انرژی در تولید محصول ملی نسبت به سایر عوامل تولید افزایش قابل ملاحظه ای یافته است. به دلیل استفادة روزافزون از عامل انرژی و همچنین افزایش شدت انرژی در تولید محصول ملی، امروزه کالاهایی که در آنها بیشتر از سرمایه و نیروی کار استفاده می شد، جای خود را به کالاهایی داده اند که در تولید آنها بیشتر از انرژی استفاده میشود. بنابراین انرژی از ارکان اصلی اقتصاد ملی است. همینطور در جوامع پیشرفته،انرژی خمیرمایة توسعة اقتصادی محسوب می شود.منابع انرژی را بر اساس طبیعت منابع یا فناوری تبدیل آنها دسته بندی می کنند. علاوه بر این انرژی را از نظر برنامه ریزی در جهت تأمین نیاز انسانها در آینده نیز طبقه بندی کرده اند. از نقطه نظر طبیعت منابع، انرژی یا از منابع پایان پذیر و یا از منابع تجدیدشونده به وجود می آید، نفت به عنوان سوخت مایع، زغال سنگ به عنوان سوخت جامد، گازطبیعی به صورت سوخت گاز، و اورانیوم به صورت سوخت هسته ای یا معدنی درتأمین انرژی انسانها مورد استفاده قرار می گیرند.

فهرست این کتاب بصورت زیر است:
مقدمه
فصل اول : بررسی رفتار استخراج کننده در بازار رقابتی
نظریة بهر ه برداری در دو دوره در حالتی که هزینة استخراج وجود ندارد
منحنی امکان استخراج
قیمت سایه ای و قیمت فروش
نظریة ترکیب داراییها و انتخاب صاحب ذخایر نفت
منفعت خالص انتظاری
رابطة بین قیمت سایه ای و قیمت فروش
ارزش ذخایر در حالت تعادل
نظریة بهر ه برداری در دو دوره با هزینة نهایی ثابت
منفعت خالص انتظاری
ارتباط بین قیمت فروش و قیمت سایه ای
ارزش ذخایر اولیه
تعمیم نظریة بهره برداری از ذخایر انرژی پایان پذیر
ارزش حال سود انتظاری و قید ذخایر
بررسی نتایج نظریه بهره برداری از ذخایر در طول دوران بهره برداری
بررسی نظری مسیرهای قیمت، استخراج تراکمی و …
اثر تغییر در پارامترها بر مسیر قیمت تعادلی
بررسی میزان بهره برداری از ذخایر همراه با قید استخراج
پیش بینی قیمت نفت در بازار رقابت کامل
نتیجه گیری کلی
پیوست
فصل دوم: بررسی رفتار استخراج کننده در بازار انحصاری
معرفی برخی از مفاهیم مورد نیاز
تابع تقاضای پویا
کشش قیمتی تقاضای پویا
درآمد نهایی پویا
قیمت سایه ای و بازده ارزش ذخایر
بررسی نظریة بهره برداری در دو دوره هنگامی که هزینة استخراج وجود ندارد
منافع خالص انتظاری
رابطة بین درآمد نهایی و قیمت سایه ای
بررسی رشد قیمت فروش
مقایسة میزان استخراج و قیمت در بازار رقابتی و انحصاری
بررسی نظریة بهره برداری در دو دوره با هزینة نهایی ثابت
منافع خالص انتظاری
رابطة بین سود نهایی و قیمت سایه ای
تعمیم نظریة بهره برداری با هزینة نهایی ثابت
بررسی نتایج نظریة بهره برداری در حالت کلی
شرایط تخصیص ذخایر با قید میزان استخراج
پیش بینی قیمت نفت در بازار انحصاری
نتیجه گیری کلی
پیوست
فصل سوم: بررسی رفتار استخراج کننده در بازار انحصار چندگانه
شرح مفاهیم مورد نیاز
ذخایر اثبات شده
عرضه در بازار
قیمت سایه ای هر واحد از ذخایر
تابع تقاضا
هزینة نهایی استخراج
یکسان بودن هزینة نهایی در بین اعضا
بررسی نمونه ای رفتار استخراج کننده
یکسان نبودن قیمت سایه ای ذخیره منابع در بین اعضا
یکسان بودن قیمت سایه ای در بین اعضا
یکسان نبودن هزینة نهایی استخراج در بین اعضا
کاربرد نتایج بازار انحصار چندگانة فروش در بررسی رفتار اوپک
بررسی رفتار اوپک
قاعدة سهمیه بندی تولید
بررسی ثبات و پایداری اوپک
نتیجه گیری کلی
فصل چهارم: بررسی رفتار گروه کارتل و گروه حاشیه ای
تقاضا و تعادل بازار
گروههای فعال در بازار
تابع تقاضای بازار
تعادل بازار
قیمت سقف یا هزینة متوسط تولید منابع جایگزین
مدل شبه رقابتی، عدم تسلط گروه کارتل و گروه حاشیه ای بر بازار
رفتار هر گروه
تعادل بازار
مسیر زمانی قیمت تعادلی در بازار
ثابت بودن تولید گروه حاشیه ای و تعیین قیمت به وسیله کارتل
رفتار هر گروه
بررسی تعادل بازار
تعیین مسیر زمانی قیمت در بازار
تسلط کامل کارتل بر بازار
رفتار هر گروه
نتیجه گیری کلی
پیوست
فصل پنجم: بررسی رفتار کارتل یکپارچه و انتظارات تولیدکنندگان منابع جایگزین
بررسی ماندة تقاضا در بازار کارتل
کارتل ماندة تقاضا در بازار را استخراج میکند
مشخص کردن تابع ماندة تقاضا برای کارتل
منحنی شکسته تقاضا
درآمد نهایی کارتل
عوامل مؤثر بر کشش قیمتی تقاضای کارتل
قیمت فروش در زمان پایان ذخایر کارتل
رفتار کارتل در شرایط انحصاری
بررسی شرط تعادل کارتل
تعیین میزان استخراج، قیمت سایه ای، درآمد نهایی و …
تغییرات زمانی درآمد نهایی، قیمت فروش، میزان استخراج و …
رفتار کارتل در شرایط رقابتی
شرط تعادل پویا
تعیین میزان استخراج، قیمت سایه ای و قیمت فروش در دورة اولیه
تغییرات زمانی قیمت فروش و میزان استخراج و استخراج تراکمی
کاربرد مدل در بازار جهانی نفت
برآورد تابع ماندة تقاضا برای نفت اوپک
محاسبة قیمت سایه ای ذخیره، مسیر درآمد نهایی، مسیر قیمت، و …
محاسبة قیمت سایه ای ذخیره، مسیر قیمت، و مسیر استخراج در شرایط رقابتی
مطالعه رفتار قیمت گذاری اوپک در مقابل غیر اوپک با به کار بردن …
تعیین تابع ماندة تقاضا برای نفت اوپک
مسیر قیمت نفت اوپک در شرایط رقابتی
مسیر قیمت نفت اوپک در شرایط انحصاری
رفتار کارتل و تولیدکنندگان منابع جایگزین
تابع عرضة تولیدکنندگان منابع جایگزین
تابع تقاضای کارتل با در نظر گرفتن واکنش تولیدکنندگان منابع جایگزین
بررسی رفتار کارتل
نتیجه گیری کلی
پیوست
فصل ششم: بررسی مستقل رفتار اعضای کارتل در شرایط رقابتی
مفاهیم مورد نیاز در مدل
میزان استخراج کارتل
تقاضا برای هر عضو
ذخایر کارتل
هزینة نهایی استخراج کارتل
درآمد نهایی هر عضو
بررسی رفتار اعضای کارتل در شرایط غیر رقابتی
شرط تخصیص بهینة ذخایر برای یک عضو
میزان استخراج، قیمت فروش، قیمت سایه ای و درآمد نهایی در دورة اولیه
میزان استخراج کارتل
میزان استخراج یک عضو در دورة اولیه
درآمد نهایی یک عضو
قیمت سایه ای ذخیره برای یک عضو
قیمت فروش
تعیین روند زمانی قیمت فروش، درآمد نهایی و استخراج
مسیر استخراج کارتل
مسیر درآمد نهایی یک عضو
مسیر استخراج ذخایر توسط یک عضو
مسیر قیمت فروش در بازار
کاربرد مدل در بازار جهانی نفت
برآورد تابع تقاضا برای هر عضو اوپک
محاسبة مسیرهای متغیرهای مورد نظر برای ایران و عربستان
محاسبة مسیرهای زمانی قیمت فروش و استخراج کارتل
نتیجه گیری کلی
پیوست
فصل هفتم: بررسی مستقل رفتار کارتل دوپارچه و رعایت اصل همکاری و مذاکره بین آنها
مشخصات کارتل دوپارچه
مشخصات دو گروه
تابع هدف کارتل
نقطه تهدید
حاصل ضرب ناش
جواب مدل با روش ترسیم منحنی بهینة پارتو
پارامتر مربوط به درجة همکاری بین دو گروه
طرز ترسیم منحنی بهینة پارتو
جواب مدل به وسیلة ترسیم منحنی بهینة پارتو
تعیین سهم فروش
به دست آوردن جواب مدل توافقی با روش تعیین مقدار حداکثر تابع هدف کارتل
بررسی مقدار حداکثر تابع هدف کارتل
رسیدن به قیمت در شرایط انحصاری
کاربرد مدل در بیان رفتار اوپک
کشورهای پس اندازکننده و خرج کننده در درون اوپک
رسم منحنی بهینة پارتو
نتایج مدل در مورد سهمیة تولید و قیمت
مقایسة تطبیقی نتایج نظری با نتایج کاربردی
نتیجه گیری کلی
پیوست
فصل هشتم: بررسی نظریة قدرت کارتل در بازار اقتصادی پویا
تعریف و معیار سنجش قدرت تولیدکننده در بازار
تعریف اقتصادی
تعریف حقوقی
معیار سنجش قدرت تولیدکننده در بازار
سنجش قدرت تولیدکننده در بازار ایستا
شرایط رقابتی
شرایط انحصاری
مقایسة شاخص استاندارد لرنر بین شرایط رقابتی و انحصاری
سنجش قدرت تولیدکننده در بازار پویا
بررسی شاخص لرنر در بازار پویا
سنجش شاخص لرنر در شرایط رقابتی
سنجش شاخص لرنر در شرایط انحصاری
بررسی عوامل مؤثر بر قدرت کارتل در شرایط غیر رقابتی
شاخص لرنر در بازار انحصار چند قطبی
شاخص لرنر برای کارتل یکپارچه ای که با تقاضای بازار روبه روست
شاخص لرنر برای کارتل یکپارچه ای که …
شاخص لرنر برای یک عضو کارتل که …
بررسی تأثیر پارامتر درجة همکاری بر شاخص لرنر در کارتل دوپارچه
بررسی قدرت اوپک و عربستان در بازار جهانی نفت
نتیجه گیری کلی
پیوست
فصل نهم: بررسی تأثیر ابزارهای مالی دولت در بهره برداری از منابع انرژی پایان پذیر
تخصیص بهینة ذخایر در شرایط رقابتی و بدون دخالت دولت
مالیات مستقل
مالیات بر مقدار فروش
نرخ مالیات به صورت پویا
تغییرات زمانی نرخ مالیات صفر است
تغییرات زمانی نرخ مالیات منفی است
تغییرات زمانی نرخ مالیات مثبت است
نرخ مالیات در حالت ایستا
مالیات بر ارزش فروش
نرخ مالیات تابعی از زمان است
نرخ مالیات در طول زمان ثابت است
مالیات بر سود
نرخ مالیات بر سود در حالت پویا
نرخ مالیات تصاعدی است
نرخ مالیات نزولی است
نرخ مالیات ثابت است
نظام معافیت مالیاتی
تعیین معافیت مالیاتی برحسب حاصلضرب مقدار فروش در قیمت بازار
تعیین مبلغ معافیت مالیاتی برحسب …
قیمت کنترل شده
آثار قیمت اضافی
نتیجه گیری کلی
پیوست
منابع
واژه نامه