مبادی اصول فقه شافعی

مذهب شافعی که منتسب به بنیانگذار آن محمد بن ادریس شافعی است، از مذاهب چهارگانه فقهی اهل سنت به شمار می رود.این مذهب بعد از تأسیس نظامیه ها از سوی خواجه نظام الملک، توسعه زیادی به خصوص در میان اهل علم داشت و کسانی چون ابواسحاق شیرازی، محمد غزالی، ابوالقاسم رافعی قزوینی و فخر رازی به این مذهب انتساب دارند.علم اصول فقه، دانش روش استنباط و کشف حکم الهی است. قواعد این علم انسان را یاری می کند به فهم درستی از کتاب و سنت برسد؛ فهمی که از تندروی و افراط به دور و به مقاصد اصلی شریعت نزدیک تر باشد.کتاب حاضر برای آشنایی دانشجویان با اصول این مذهب و به دور از مباحث پیچیده یا تفرقه برانگیز تدوین شده است.

فهرست این کتاب بصورت زیر است:
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: مبحث حکم
تعریف حکم
اقسام حکم
حکم تکلیفی و حکم وضعی
احکام تکلیفی
احکام وضعی
حاکم
محکوم فیه
محکوم به
محکوم علیه یا مکلف
فصل دوم: مبحث ادله
مقدمه
کتاب (قرآن)
تعریف قرآن
حجیت قرآن
اعجاز قرآن
احکام قرآن
بیان احکام در قرآن
قطعی الدلاله و ظنی الدلاله
نسخ قرآن
موافقان و مخالفان نسخ
سنت
تعریف لغوی و اصطلاح
حجیت سنت
رابطة سنت و قرآن
اقسام سنت به اعتبار سند
اقسام سنت از نظر تشریعی بودن
حدیث مرسل
اجماع
تعریف اجماع
حجیت اجماع
موافقان و مخالفان اجماع
مستند اجماع
انواع اجماع
قیاس
تعریف لغوی و اصطلاحی
ارکان قیاس
حجیت قیاس
موافقان و مخالفان قیاس
شروط قیاس
مسالک العله
انواع قیاس
استحسان
تعریف لغوی و اصطلاحی استحسان
مصالح مرسله
تعریف لغوی و اصطلاحی مصالح مرسله
انواع مصلحت
حجیت مصالح مرسله
عرف
سد ذریعه
استصحاب
فصل سوم: مبحث الفاظ
طرح مسئله
عام و خاص
تخصیص عام
خاص
مطلق و مقید
امر و نهی
تعریف امر
صیغه های امر
مدلول امر
امر بعد از نهی
ما لایتم الواجب إلا به
نهی
حقیقت و مجاز
تعریف حقیقت و مجاز
اقسام حقیقت
حکم حقیقت و حکم مجاز
مشترک
صریح و کنایه
منطوق و مفهوم
تعریف
انواع منطوق
انواع مفهوم
محکم و متشابه
مجمل و مبین
فصل چهام: خاتمه: مبحث اجتهاد، تقلید، فتوا، مقاصد شریعت و تعارض و ترجیح
اجتهاد
مجال اجتهاد
تجزّی اجتهاد
مراتب مجتهدان
تقلید
فتوا
مقاصد شریعت
تعارض و ترجیح
منابع