حمایتهای حقوقی از پدیدآورندگان نرم‌ افزار

شناسه محصول: s201907-1955 دسته: ,
نقد و بررسی اجمالی

تولید نرم افزارهای رایانه ای، همانند سایر آثار فکری، نه تنها می تواند از سوی حقوق مالکیت فکری بلکه با توسل به سایر تأسیسات و نهادهای حقوقی نیز مورد حمایت قرار گیرد. این نرم افزارها می توانند مشمول حمایت های متعددی از جمله مالکیت ادبی و هنری (حق مؤلف یا کپی رایت)، حق اختراع، اسرار تجاری و حقوق رقابت قرار گیرند. استفاده از سازو کارهای قراردادی، تدابیر فنی و سرانجام توسل به قواعد حقوق کیفری و قانون جرایم رایانه ای نیز مؤثر است. نگارندگان کوشیده اند با استناد به قواعد حقوق داخلی، حقوق خارجی و همچنین مقررات بین المللی، هر یک از این حمایت ها را مورد کندوکاو علمی قرار دهند.

فهرست این کتاب بصورت زیر است:
نشانههای کوتاه
پیشگفتار
مقدمه
بخش اول: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار در چارچوب نظام مالکیت ادبی و هنری
فصل اول: مفهوم، پیشینه، منابع و موضوعات مورد حمایت
مبحث اول: مفهوم و انواع نرم‌افزار
گفتار اول: مفهوم نرم‌افزار و برنامههای رایانهای
الف) تعریف نرم‌افزار و برنامههای رایانهای
ب) تفکیک نرم‌افزار از سایر آثار رایانه‌ای
گفتار دوم: انواع نرم‌افزار
الف) انواع نرم‌افزار از حیث کارکرد فنی
ب) انواع نرم‌افزار از حیث پدیدآورندگان
مبحث دوم: پیشینه و منابع حمایت حقوقی از پدیدآورندگان نرم‌افزار
گفتار اول: پیشینة حمایت حقوقی از پدیدآورندگان نرم‌افزار
الف) پیشینة حمایت حقوقی از پدیدآورندگان نرم‌افزار در ایران
ب) پیشینة حمایت حقوقی از پدیدآورندگان نرم‌افزار در جهان
گفتار دوم: منابع حمایت حقوقی از پدیدآورندگان نرم‌افزار
الف) منابع داخلی
ب) اسناد بین‌المللی و منطقه‌ای
مبحث سوم: عناصر مشمول حمایت در نرم‌افزار
گفتار اول: عناصر قابل حمایت
الف) برنامة طراحی مقدماتی نرم‌افزار
ب) متن برنامه
پ) زبان یا کد ماشین (کد رایانه‌ای)
ت) برنامه (کد) اجرایی
ث) سبک ارائه و شیوة تعامل
ج) اسناد پیوست
چ) فونت‌ها
ح) فهرست نیازها، مطالعات و طرحها
گفتار دوم: عناصر غیرقابل حمایت
الف) ایده‌ها
ب) کارکردها و قابلیت‌های عملکردی نرم‌افزار
پ) زبانهای برنامهنویسی
ت) الگوریتم‌ها
فصل دوم: شرایط حمایت و حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزار
مبحث اول: شرایط حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار
گفتار اول: شرایط ضروری برای حمایت از پدیدآورنده نرم‌افزار
الف) داشتن اصالت
ب) اخذ تأییدیة فنی از شورای عالی انفورماتیک
پ) تولید و توزیع برای نخستین‌بار در ایران
گفتار دوم: شرایط سلبی در حمایت از نرم‌افزار
عدم اهمیت نوع، شکل، قالب و هدف نرم‌افزار
مبحث دوم: حقوق پدیدآورنده نرم‌افزار
گفتار اول: حقوق مادی
الف) مصادیق حقوق مادی نرم‌افزار
ب) مستثنیات حقوق مادی
پ) مدت حقوق مادی نرم‌افزار
ت) ویژگی‌های حقوق مادی نرم‌افزار
گفتار دوم: حقوق معنوی پدیدآورندة نرم‌افزار
الف) مفهوم و مصادیق حقوق معنوی در حقوق مالکیت ادبی و هنری
ب) مصادیق حقوق معنوی پدیدآورندة نرم‌افزار (محدودیت حقوق معنوی)
پ) ویژگی‌های حقوق معنوی پدیدآورنده نرم‌افزار
فصل سوم: ضمانت‌اجراهای کیفری و مدنی نقض حقوق نرم‌افزارها و برنامه‌های رایانه‌ای
مبحث اول: ضمانت‌اجراهای کیفری نقض حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزار
گفتار اول: تحلیل مادة 13 ق.ح.ح.پ.ن.ر. 1379
الف) اشخاص ذی‌نفع در دعاوی کیفری
ب) رکن مادی
پ) رکن معنوی
ت) مرور زمان اعمال مجرمانه موضوع ماده 13
گفتار دوم: نقد سیاست کیفری مقنن
الف) ایرادات کلی ق.ح.ح.پ.ن.ر. 1379
ب) ایرادات موردی ماده 13 ق.ح.ح.پ.ن.ر. 1379
مبحث دوم: ضمانتاجراهای مدنی نقض حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای
گفتار اول: مسئولیت مدنی ناشی از نقض حقوق نرم‌افزار و نحوة جبران خسارت
الف) شرایط مسئولیت مدنی نقض حقوق نرم‌افزار
ب) نحوة ارزیابی خسارت ناشی از نقض
گفتار دوم: اقدامات موقت و تأمینی و گمرکی
بخش دوم: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار در چارچوب نظام حق اختراع، اسرار تجاری و قواعد حقوق رقابت غیرمنصفانه
فصل اول: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار توسط نظام حق اختراع
مبحث اول: پیشینه، منابع و ضرورت حمایت حقوقی از نرم‌افزارهای اختراعی
گفتار اول: پیشینة حمایت از نرم‌افزارهای اختراعی
الف) پیشینة حمایت از نرم‌افزارهای اختراعی در ایران
ب) پیشینة حمایت از نرم‌افزارهای اختراعی در جهان
گفتار دوم: منابع حمایت از نرم‌افزارهای اختراعی
الف) منابع داخلی
ب) اسناد بین‌المللی
پ) اسناد اروپایی
گفتار سوم: ضرورتهای شناسایی نرم‌افزار با عنوان اختراع
الف) دلایل موافقان
ب) دلایل مخالفان
پ) داوری درخصوص دلایل موافقان و مخالفان
مبحث سوم: شرایط شناسایی نرم‌افزارهای اختراعی
گفتار اول: حقوق ایران
الف) شرایط ماهوی حمایت از نرم‌افزارهای اختراعی
ب) شرایط شکلی حمایت از نرم‌افزارهای اختراعی
گفتار دوم: حقوق خارجی
الف) حقوق فرانسه، رویکرد سختگیرانه
ب) حقوق اروپایی: رویکردی آسانتر
پ) حقوق ایالات متحده امریکا: از رویکرد آسانگرایانه تا گرایش اندک به دیدگاه اروپایی
مبحث سوم: حقوق ناشی از نرم‌افزارهای اختراعی
گفتار اول: حقوق مادی و معنوی مخترع نرم‌افزار
الف) دارندگان حقوق ناشی از اختراع یا پروانه اختراع
ب) حقوق و تکالیف دارندة گواهینامة اختراع
گفتار دوم: ضمانت‌اجراهای کیفری و مدنی نقض حق اختراع نرم‌افزار
الف) ضمانت‌اجراهای کیفری نقض حق اختراع نرم‌افزار
ب) ضمانت‌اجراهای مدنی نقض حقوق مخترع یا صاحب حق
گفتار سوم: مقایسة حقوق پدیدآورندة نرم‌افزارهای مشمول حق اختراع با نرم‌افزارهای مشمول حق مؤلف
الف) امتیازات نظام حق مؤلف در مقایسه با نظام حق اختراع
ب) دلایل گرایش به ثبت نرم‌افزار با عنوان اختراع، علی‌رغم امتیازات نظام حق مؤلف
فصل دوم: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار با توسل به نظام اسرار تجاری
طرح مسئله
مبحث اول: مفهوم، عناصر و شرایط حمایت از اسرار تجاری
گفتار اول: مفهوم و عناصر اسرار تجاری
الف) مفهوم اسرار تجاری
ب) عناصر اسرار تجاری
گفتار دوم: شرایط حمایت از اسرار تجاری در مورد نرم‌افزارها
الف) محرمانگی
ب) برخورداری از ارزش اقتصادی
پ) تلاش معقول برای حفاظت و حراست از اطلاعات
مبحث دوم: چگونگی حمایت از نرم‌افزار از طریق اسرار تجاری
گفتار اول: حمایت قانونی
الف) توسل به اسرار تجاری به مثابه مؤثرترین حمایت قانونی
ب) مواردِ ناگزیرِ توسل به حمایت از نرم‌افزار با توسل به اسرار تجاری
پ) امکان حمایت هم‌زمان از نرم‌افزار با توسل به اسرار تجاری، حق مؤلف و حق اختراع
گفتار دوم: حمایت قراردادی
الف) ضرورت حمایت قراردادی
ب) ویژگی‌های حمایت قراردادی
پ) قراردادهای نرم‌افزاری عمدة مشمول اسرار تجاری
فصل سوم: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار با توسل به قواعد حقوق رقابت غیرمنصفانه
طرح مسئله
مبحث اول: مفهوم، اهداف و منابع حقوق رقابت غیرمنصفانه
گفتار اول: مفهوم و اهداف حقوق رقابت غیرمنصفانه
گفتار دوم: منابع حقوق رقابت غیرمنصفانه
الف) منابع داخلی
ب) اسناد بین‌المللی و اروپایی
مبحث دوم: شیوه‌های حمایت از پدیدآورندة نرم‌افزار در قبال نقض قواعد حقوق رقابت غیرمنصفانه
گفتار اول: اِعمال قواعد حقوق رقابت غیرمنصفانه در زمینة نرم‌افزارها
الف) مصادیق قانونی نقض حقوق رقابت غیرمنصفانه
ب) دو نمونه از پیشینه‌های قضایی در ایالات متحده امریکا و اتحادیة اروپا
گفتار دوم: اِعمال سازوکارهای حقوق مالکیت فکری برای مقابله با نقض قواعد حقوق رقابت غیرمنصفانه
الف) سازوکارهای مستقیم حقوق مالکیت فکری برای مقابله با نقض قواعد حقوق رقابت غیرمنصفانه
ب) سازوکارهای غیرمستقیم حقوق مالکیت فکری برای مقابله با نقض قواعد حقوق رقابت غیرمنصفانه
گفتار سوم: سازوکارهای قراردادی برای پیشگیری از نقض قواعد حقوق رقابت غیرمنصفانه
الف) اهمیت، فواید و قلمرو استفاده از سازوکارهای قراردادی
ب) شروط عدم رقابت غیرمنصفانه در قراردادهای نرم‌افزاری مختلف
بخش سوم: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار با توسل به سایر ابزارها و تأسیسات حقوقی
فصل اول: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار با استفاده از سازوکارهای قراردادی
طرح مسئله
مبحث اول: قواعد مشترک حاکم بر قراردادهای انتقال حقوق مادی پدیدآورنده نرم‌افزار
گفتار اول: قواعد ویژة قراردادهای انتقال حقوق مادی پدیدآورنده نرم‌افزار
الف) مشخص بودن محدودة حقوق انتقالی به موجب قرارداد کتبی
ب) شرط رازداری
پ) شرط عدم رقابت
ت) شرط ضمان درک
ث) شرط ناظر بر مالکیت فکری نرم‌افزار
گفتار دوم: قواعد منبعث از سایر مقررات قانونی
الف) قواعد ناظر بر مصرفکننده در بستر مبادلات الکترونیک
ب) قواعد مرتبط ‌با حقوق رقابت غیرمنصفانه
مبحث دوم: قواعد خاص حاکم بر برخی قراردادهای انتقال حقوق مادی نرم‌افزار
گفتار اول: قرارداد واگذاری حق بهرهبرداری از نرم‌افزار
الف) مفهوم و ماهیت حقوقی
ب) اشکال مختلف قراردادهای بهرهبرداری
پ) شروط اساسی قراردادهای واگذاری حق بهرهبرداری
ت) سایر شروط قراردادی
گفتار دوم: قراردادهای تولید و توسعة نرم‌افزار
الف) مفهوم و ماهیت حقوقی
ب) طرفین قرارداد
پ) شرط راجع به مالکیت فکری نرم‌افزار
ت) تعیین تکلیف درخصوص متن برنامه
ث) تعهدات پدیدآورنده یا شرکت خدمات مهندسی انفورماتیک (پیمانکار)
پ) تعهدات مشتری یا کارفرما
گفتار سوم: قراردادهای لیسانس نرمافزاهای متن باز
الف) پیشینة نرم‌افزارهای متن باز
ب) توصیف نرم‌افزارهای متن باز
پ) مبانی
ت) ماهیت حقوقی نرم‌افزارهای متن باز
ث) نمونه‌های شناختهشده از لیسانس نرم‌افزارهای متن باز
فصل دوم: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار از طریق تدابیر فنی و حقوق کیفری عام
مبحث اول: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار از طریق تدابیر فنی و اطلاعات مرتبط ‌با مدیریت حقوق مالکیت فکری
گفتار اول: تدابیر فنی
الف) مفهوم تدابیر فنی
ب) پیشینة حمایت حقوقی از تدابیر فنی
پ) انواع تدابیر فنی و شیوه‌های نقض آن
گفتار دوم: اطلاعات مرتبط ‌با مدیریت حقوق مالکیت فکری
الف) مفهوم اطلاعات مرتبط ‌با مدیریت حقوق مالکیت فکری
ب) پیشینة حمایت از اطلاعات مرتبط ‌با مدیریت حقوق مالکیت فکری
گفتار سوم: محدودیت‌های حمایت حقوقی از تدابیر فنی
الف) بهرهبرداری‌های مجاز از آثار فکری
ب) سایر محدودیت‌های مرتبط با حقوق اشخاص ثالث
گفتار چهارم: ضمانت‌اجراهای نقض حقوق تدابیر فنی و اطلاعات مرتبط ‌با مدیریت حقوق مالکیت فکری
الف) حقوق ایران
ب) اسناد بین‌المللی
پ) مقررات اروپایی
مبحث دوم: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار با توسل به حقوق کیفری عام
گفتار اول: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار از طریق مقابله با برخی جرایم سنتی
سرقت نرم‌افزار
گفتار دوم: حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار از طریق مقابله با برخی جرایم رایانه‌ای
الف) دسترسی غیرمجاز به داده‌ها، سیستم‌های رایانه‌ای و مخابراتی
ب) فراهم آوردن مقدمات دسترسی غیرمجاز به داده‌ها یا سیستم‌های رایانه‌ای
پ) شنود غیرمجاز دادهمحتوا
ت) جعل رایانه‌ای
ث) تخریب و اخلال در داده‌ها، سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی
ج) منع دسترسی اشخاص مجاز به داده‌ها، سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی
پیوست 1: قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای مصوب 1379
پیوست 2: آیین‌نامه اجرایی قانون 1379
پیوست 3: از قانون تجارت الکترونیکی مصوب 17/10/1382
پیوست 4: دستورالعمل اروپایی شماره 24/2009 مورخ 23 آوریل 2009راجع به حمایت حقوقی از برنامه‌های رایانه‌ای
منابع
نمایة موضوعی

مشخصات کلی
سایر مشخصات
تعداد صفحات

نویسنده

ناشر

شماره چاپ

تاریخ چاپ

شابک

موضوع

پرسش و پاسخ

    برای ثبت پرسش، لازم است ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید

    نقد و بررسی